Op woensdag 26 maart debatteert de Tweede Kamer over de kansen van leerlingen in het funderend onderwijs. De PO-Raad stuurde een brief en vraagt de Kamer kritisch te kijken naar het selectiemoment in het onderwijs. In Nederland worden kinderen al op elf- of twaalfjarige leeftijd ingedeeld in een onderwijsniveau. Dit werkt kansenongelijkheid in de hand. Daarnaast pleiten wij binnen het huidige systeem van vroege selectie voor één doorstroomtoets en vragen wij aandacht voor de toegankelijkheid van kinderopvang.
Voorzitter Freddy Weima: “Het is de hoogste tijd om eerlijk te kijken naar ons onderwijssysteem. Nu bepalen we al heel vroeg welk pad een kind bewandelt, terwijl veel kinderen meer tijd nodig hebben om zich te ontwikkelen.”
Kritisch kijken naar het selectiemoment
In veel landen krijgen leerlingen langer de tijd om hun talenten te ontwikkelen. In Nederland ligt het moment van selectie al op de basisschool. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat dit vooral nadelig is voor kinderen die niet direct op hun best presteren. De PO-Raad vraagt daarom om een onderzoek naar hoe dit moment beter kan worden ingericht, met oog voor de praktische gevolgen voor scholen en leerlingen.
De doorstroomtoets: één toets voor alle leerlingen
Op dit moment maken leerlingen in groep 8 verschillende doorstroomtoetsen, afhankelijk van de aanbieder die hun school kiest. Er zitten grote verschillen tussen deze toetsen en dit zorgt ervoor dat de kans op een bijgesteld schooladvies per toets verschilt. De PO-Raad vindt dat zolang we vasthouden aan het systeem van vroege selectie er één toets moet komen, zodat alle leerlingen dezelfde kans hebben.
De staatssecretaris heeft al toegezegd te onderzoeken hoe dit kan worden gerealiseerd. Weima: ‘Laten we hier niet te lang mee wachten. Onze leerlingen verdienen beter.’
Kinderopvang moet betaalbaar blijven
Goede kinderopvang is belangrijk voor een kansrijke start. Maar de kosten stijgen en de overheid wil in 2026 de maximale uurprijs niet indexeren. Dit betekent dat ouders met een lager inkomen relatief meer gaan betalen. De PO-Raad waarschuwt dat dit de toegankelijkheid van kinderopvang in gevaar brengt. “Als we willen dat ieder kind met een gelijke start aan de basisschool begint, moeten we ervoor zorgen dat kinderopvang voor iedereen betaalbaar blijft,” zegt Weima.
Het debat over kansen in het onderwijs is op woensdag 26 maart, van 10.00 uur tot 14.00 uur en is hier live te volgen.